ولکس‌واگن (به آلمانی: Volkswagen) (به صورت مخفف VW) شرکت خودروسازی آلمانی است، که مهم‌ترین برند متعلق به گروه فولکس‌واگناست. این گروه هم‌اکنون بزرگترین شرکت خودروسازی جهان محسوب می‌شود.
این کارخانه در سال ۱۹۳۰ به درخواست رهبر وقت آلمان نازی، آدولف هیتلر بنا نهاده شد. او از فردیناند پورشه تقاضا کرد، خودرویی بسازد که عموم مردم آلمان، توانایی خرید آن را داشته باشند؛ بنابراین شرکت تأسیس شده، فولکس‌واگن نامیده شد که در زبان آلمانی به معنای خودروی مردم است.
...............................................................................................................................................................
فولکس واگن بقای خود را بعد از جنگ جهانی دوم به یک افسر نیروی زمینی بریتانیا با نام ایوان هیرست، مدیون است. بعد از جنگ که کارخانه فولکس واگن آسیب‌های جدی دیده بود، توسط سربازان آمریکایی اشغال شد و سپس به هیرست تحویل داده شد. در ابتدا، تصمیم بر آن بود که با توجه به آسیب‌های جدی که به کارخانه وارد شده بود آن را انبار وسایل جنگی کنند. اما هیرست مخالف این کار بود و پس از رایزنی‌های بسیار با مقامات، توانست آن‌ها را متقاعد کند که بازسازی کارخانه می‌تواند مفید باشد و در اولین مرحله توانست ۲۰٬۰۰۰ سفارش از نیروی زمینی بریتانیا برای ساختن خودرو بگیرد.
شرکت فولکس‌واگن در سال ۱۹۳۷ توسط جبهه کارگری آلمانی حزب نازی تأسیس شد.در اوایل دهه ۱۹۳۰ میلادی خودروهای موجود در کشور آلمان اکثراً خودروهای لوکس و گران‌قیمت بودند و یک فرد متوسط در جامعه آلمان به زحمت می‌توانست برای خود خودرو خریداری کند.
این فضای خالی در بازار خودرو آن زمان آلمان باعث شد که بسیاری از خودروسازان، به صورت مستقل، پروژه «خودروی مردم» را آغاز کنند که از آن جمله می‌توان مرسدس ۱۷۰اچ را نام برد. در سال ۱۹۳۳ در حالی که تمام پروژه‌های مستقل در حال پیگیری بودند و بعضاً به نتایج خوبی نیز رسیده بودند. آدولف هیتلر رسماً از تأسیس پروژه «خودروی مردم» حمایت شونده توسط حزب نازی پرده برداشت. هدف این پروژه تولید خودرویی بود که توانایی حمل دو فرد بزرگسال و سه کودک را داشته باشد و اکثر مردم توانایی خرید آن را نیز داشته باشند. در حقیقت هیتلر اعلام کرد که قیمت خودروی مردم ۹۹۰ رایش مارک (معادل ۳۹۶ دلار آمریکا در دهه ۱۹۳۰) خواهد بود که در آن زمان برابر قیمت یک موتورسیکلت بود و اکثر مردم توانایی خرید آن را داشتند.
در سال ۱۹۳۶ نمونه‌های اولیه خودرو که از یک موتور چهار سیلندر خطی خنک شونده با هوا که در عقب ماشین بود بهره می‌گرفت آماده شده بود. در سال ۱۹۳۷ خودرو مذکور تحت برند فولکس واگن با کد شرکت کی‌دی‌اف تولید شد که بعدها با نام فولکس قورباغه‌ای (فولکس‌واگن بیتل) شناخته شد.
کارخانه تولید خودروی فولکس‌واگن دروولفسبورگ آلمان
...............................................................................................................................................................
۱۹۴۸ تا ۱۹۶۱[ویرایش]
این شرکت در ماه ژانویه سال ۱۹۴۸ به آلمان پس داده شد و هاینریش نوردهوف به عنوان رئیس آن انتخاب شد. او که پسر یک بانکدار بود در گذشته برای شرکت‌های اوپل و ب ام و کار می‌کرد و در زمینه اتومبیل‌های آمریکایی و روش تولید انبوه آن‌ها نیز اطلاعات خوبی داشت و کاملاً با علم صادرات اتومبیل آشنا بود. در نتیجه در سال ۱۹۴۸ یک چهارم تولیدات این شرکت را به خارج از آلمان صادر کرد. او همچنین با صادر کردن دو مدل به ایالات متحده آمریکا چندین میلیون دلار سود برای شرکت به دست آورد.
فردیناند پورشه در آن زمان به‌عنوان مهندس مشاور شرکت فعالیت داشت و توسط شهرتی که در این شرکت کسب کرد توانست بعدها کارخانه بزرگ تولیدکننده اتومبیل‌های اسپورت خود بنام پورشهرا تأسیس کند.
در دهه ۱۹۵۰ این شرکت به تقویت بازارهای خود در آمریکا پرداخت و توانست نیمی از محصولات خود را به آن صادر نماید. این شرکت در سال ۱۹۷۹ تعدادی معادل ۳۳۰ دستگاه خودرو تولید کرد.
در سال ۱۹۵۴ با تولید موتوری به حجم ۱۱۹۲ سی‌سی اتومبیل بیتل را هم از لحاظ تجاری و هم از نظر مکانیکی، بهبود بخشید. از مدل‌های دیگر می‌توان به مدل فولکس‌واگن کارمان اشاره کرد که اتومبیلی کوپه و اسپورت بود.
...............................................................................................................................................................
۱۹۶۱ تا ۱۹۷۳
در سال ۱۹۶۱ تعداد ۱۵۰۰ دستگاه از مدل بیتل با حجم موتور ۱۴۹۳ سی‌سی تولید شد. در ماه دسامبر سال ۱۹۶۱ تولیدات این شرکت به پنج میلیون رسید و پس از آن دیگر تولیدات این شرکت به کمتر از یک میلیون دستگاه خودرو کاهش پیدا نکرد.
در طی دهه ۱۹۶۰ مدل‌های دیگر مانند فولکس‌واگن تی‌آی و نیز مدل فولکس‌واگن سالن ۴۱۱ به بازار عرضه شدند. از سال ۱۹۶۵ مدل‌هایی از تولیدات شرکت آئودی نیز ارائه می‌شد.
هنریش نوردهوف در ماه آوریل سال ۱۹۶۹ پس از بازنشستگی، در گذشت و با تغییر مدیریت، این شرکت دچار مشکلات شدید شد که البته به مرور و با گذشت زمان، موفق به حل آن‌ها شد.
در سال ۱۹۷۱ مدل فولکس‌واگن کی۷۰ ساخته شد و در سال ۱۹۷۲ این اتومبیل بهبود یافته و به مدل قویتر کی۷۰ال تبدیل شد. تا این زمان شرکت توانسته بود حدود ۱۵ میلیون دستگاه خودرو تولید کند که پیروزی بزرگی محسوب می‌شد. البته در ماه مه سال ۱۹۸۱ تولید ۲۰ میلیون‌اُمین فولکس قورباغه‌ای در کشور مکزیک اعلام شد.
...............................................................................................................................................................
۱۹۷۳ تا ۱۹۹۰
نسل بعدی اتومبیل‌های فولکس‌واگن خودروهای دیفرانسیل جلوی فولکس‌واگن پاسات الهام گرفته از مدل آئودی ۸۰ و محصول سال ۱۹۷۳ بودند.
در سال ۱۹۷۴ نیز فولکس‌واگن سیتی گلف به بازار عرضه شد. در مدل‌های اولیه این اتومبیل از موتورهایی به حجم ۱۰۹۳سی‌سی استفاده می‌شد و این مدل بسیار سریع به عنوان یکی از مدل‌هایهاچ‌بک معروف جهان تولید شد. بر روی گلف‌های تولید شده در آمریکا نام ربیت گذاشته شد.
در سال ۱۹۷۵ مدل هاچ‌بک فولکس‌واگن پولو با انتقال قدرت ۳ دنده و در سال ۱۹۷۹ مدل فولکس‌واگن جتا تولید شدند. تولید فولکس‌واگن گلف در آمریکا در نیو استانتون در شهرستان وستمورلند، پنسیلوانیا دنبال می‌شد. همچنین این شرکت با استفاده از موتورهای دیزلی در اتومبیل‌های فولکس‌واگن گلف و فولکس‌واگن پاسات، توانست قدرت آن‌ها را به ۱۱۰ اسب بخار برساند.
در ماه ژوئن سال ۱۹۷۹ با تولید یک اتومبیل گلف، تولید کل شرکت فولکس‌واگن به ۳۵ میلیون‌اُمین اتومبیل رسید و این شرکت آنرا جشن گرفت. سپس شرکت امتیاز ساخت مدل‌های فولکس‌واگن پاسات و پولو را به شرکت سیات در اسپانیا واگذار نمود. همچنین در سال ۱۹۸۲ قرار دادی با دولت چین امضا کرد تا مدلی از فولکس‌واگن پاسات به نام فولکس‌واگن سانتانا در کشور چین تولید شود. مدل فولکس‌واگن سانتانا توسط شرکت نیسان نیز تولید شد.
اگر چه تولید خودروی اسپورت برای این شرکت سوددهی نداشت، اما این شرکت برای رقابت با دیگر کارخانه‌ها، مجبور به تولید آن‌ها بود. از این مدل‌ها می‌توان به اتومبیل ۱۶ سوپاپ فولکس‌واگن سانتانا سیریکو با حداکثر سرعت ۲۰۹ کیلومتر در ساعت اشاره کرد.
از سال ۱۹۸۵ موتورهای ۱۶ سوپاپ در اتومبیل جی‌تی‌آی نیز مشاهده شد. همچنین مدل گلف سینکرو محصول سال ۱۹۸۸ اتومبیلی دو دیفرانسیله بود. در سال ۱۹۸۹ فولکس‌واگن مجهز به موتور چهار سیلندر ۱۶ سوپاپ به حجم ۱۸۰۰ سی‌سی جایگزین فولکس‌واگن سیروکو شد.
...............................................................................................................................................................
۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰
در سال ۱۹۹۱ شرکت فولکس واگن نسل سوم از خودروی گلف خود را با نام فولکس‌واگن گلف ام‌کا۳ تولید و عرضه نمود که در همان سال، به‌عنوان خودروی سال اروپا شناخته شد. در انتهای سال ۱۹۹۷ نیز فولکس‌واگن گلف ام‌کا۴ تولید شد.
این مدل پایه طراحی و ساخت مدل‌هایی چون: فولکس‌واگن بیتل جدید، سیات تولدو، سیات لئون، آئودی ای۳، آئودی تی‌تی و اشکودا اکتاویا بود. مدل فولکس‌واگن کورادو نیز طرح کوپه خودروی گلف است.
...............................................................................................................................................................
۲۰۰۰ تاکنون
سال ۲۰۰۲ مدل فولکس‌واگن تورگ درکارخانه‌های فولکس واگن مستقر در براتیسلاوا، اسلواکی و روسیه تولید و به بازار عرضه شد. در سال ۲۰۰۷ کارخانه مستقر در پرتغال فولکس‌واگن مدلفولکس‌واگن ای‌اواس را طراحی و تولید کرد. نسل ششم از گلف نیز در سال ۲۰۰۸ تحت نام تجاری فولکس‌واگن گلف ام‌کا۶ عرضه شد. در اواسط سال ۲۰۰۸ خودروی اس‌یووی فولکس‌واگن تیگوان و خودروی کوپه فولکس‌واگن پاسات سی‌سی رونمایی شدند.
در سال ۲۰۰۸ فولکس‌واگن روتان در کلاس مینی‌ون عرضه شد که تولید آن همچنان ادامه دارد. در انتهای سال ۲۰۱۰ تعداد محدودی از خودرو یک لیتری فولکس واگن تولید شدند.
...............................................................................................................................................................
برخی از خودروهای تولید شده توسط کمپانی فولکس واگن:
| آپ |  | خودرو شهری |
|
| پولو |  | سوپرمینی |
|
| پولو جی‌تی‌آی |  | سوپرمینی |
|
| گلف |  | خودرو کامپکت |
|
| گلف آر |  | خودرو اسپورت |
|
| گلف جی‌تی‌آی |  | خودرو کامپکت |
|
| گلف پلاس |  | کامپکت ام‌پی‌وی |
|
| گلف جی‌تی‌دی |  | خودرو کامپکت |
|
| جتا |  | خودرو کامپکت |
|
| پاسات |  | خودرو خانواده |
|
| سی‌سی |  | خودرو خانواده |
|
| شیراکو |  | خودرو اسپورت کامپکت |
|
| شیراکو آر |  | خودرو اسپورت |
|
| تیگوان |  | کامپکت کراس اور |
|
| اوس |  | خودرو اسپورت کامپکت |
|
| توران |  | کامپکت ام‌پی‌وی |
|
| شاران |  | کامپکت ام‌پی‌وی |
|
| تورگ |  | کراس اور لوکس |
|
| فائتون |  | خودرو لوکس |
|