بررسی و ازمایش بی ام و 518 کلاسیک:

بی ام و E12 بین سالهای 1972 تا 1981 تولید شد. E12 سری 5 کوچکتر از E3 سدان و بزرگتر از مدل 2002 دو درب بود.در سال 1981 بی ام و E28 جایگزین E12 شد و تولید آن تا سال 1984 در آفریقای جنوبی ادامه یافت.
تصور اینکه یک خودرو با سنی بیش از چهل سال تا این حد زیبا و جذاب بوده و هنوز هم توجه افراد در خیابان را به خود جلب نماید، کمی دور از ذهن است ولی این اتفاقی است که در مورد نسل نخست سری 5 روی داده است. این نسل از سری 5 در سال 1972 میلادی و با کد اتاق E12 به جهانیان معرفی شد. بدنه آن توسط دو تن از طراحان نامی آن روزگار یعنی پائول براک (PAUL BRACQ) و پیئترو فروآ (PIETRO FRUA) خلق شد. در این میان، پائول براک طراحی است که بسیاری از خودروهای افسانه‌ای تاریخ ازجمله مرسدس بنز 600 مخلوق ذهن خلاق اوست. نسل نخست سری 5 یک سدان لوکس متوسط بود که جانشین خلف خود به نام E3 شده بود و ازلحاظ ابعادی هم اندکی از آن کوچک‌تر بود. نسل اول سری 5 تا سال 1976 میلادی با همان شکل اولیه خود تولید می‌شد تا اینکه در این سال یک فیس‌لیفت کوچک بر روی آن صورت پذیرفت. این فیس‌لیفت شامل کاپوت و چراغ‌های عقب جدید و نیز به‌روزرسانی‌هایی در کابین آن بود.

بیشتر مدل‌های قبل از فیس‌لیفت که به کشورمان وارد شدند از نوع 520 و با موتور 2 لیتری بودند ولی مدل‌های پس از فیس‌لیفت عمدتاً از نوع 518 و با پیشرانه 1.8 لیتری بودند. در این میان، نسخه‌هایی که از سری 5 که به سفارش آمریکا معروف بودند از هواخواهان بسیاری در میان مشتریان آن دوره برخوردار بودند. به لحاظ ظاهری، نسخه‌های آمریکایی با سپرها بلند و جاذب ضربه خود از انواع اروپایی تمایز می‌یافتند. نسل نخست سری 5 در مسابقات خودروسازی هم ورود پیدا نمود و نسخه‌ای از آن با موتور سفارشی 3.2 لیتری ساخت بخش BMW MOTORSPORT در پیست‌های سرعت خوش درخشید. سری نخست سری 5 به مدت 9 سال و تا سال 1981 میلادی در مدار تولید بود.

سلسه ای از موفقیت و محبوبت را به وجود می آورند ، سبکی نو می آفرینند و خاطره ساز می شوند.چنین خودروهایی نه تنها به عنوان آغاز گر یک سلسله، بلکه به عنوان مدل هایی به ذات موفق ارزشمندند.چرا که موفقیت اولیه آن ها باعث ادامه حیات نسلی تازه شده است.اولین نسل از ب ام و سری پنج نیز بی هیچ کم و کاستی در چنین دسته ای جای می گیرد.خودرویی که به لطف خردمندی مدیران ب ام و در ترکیب قابلیت های یک سدان خانوادگی با یک خودروی اسپرت، بنیان گذار کلاسی تازه در جهان خودروسازی محسوب می شود.پدر سری پنج های امروز و ناپدری تمامی سدان های اسپرت جهان که خوشبختانه به یمن فروش مطلوب در بازار کشورمان، امروز از کلاسیکهای شناخته شده و خاطره انگیز برای مردمان ایران زمین است.

BMW 518 طرحی از خالق میورا:

در سال هایی که معجون مهندسی آلمانی و طراحی ایتالیایی آرمانی به نظر می رسید،مدیران ب ام و برای جان بخشی به محصول تازه خود، بوم نقاشی را به کمپانی مشهور برتونه سپرده بود. به دلیل اهمیت این پروژه مارچلو گاندینی که در آن سال ها یکی از اسطوره های دنیای طراحی محسوب می شد، راسا مسئولیت طراحی نخستین سری پنج را برعهده گرفت.گاندینی که به خلاقیت و تزریق روح به آثار خود مشهور است، کمتر از عناصر مشترک در طرح های خود استفاده می کند، با این حال می توان نقاط اشتراکی را در لانچیا استراتوس، لامبورگینی کونتاچ و مدل مفهومی آلفارومئو 33 کابریو یافت که به کلی با سبک او در طراحی لامبورگینی میورا به عنوان یکی از زیباترین لامبو های کلاسیک متفاوت است.به هر روی طرح های اولیه سری پنج را باید تلفیقی از دماغه مدل جاودانه 3.0 CS و کاراکتری ایتالیایی دانست.خط برجسته شانه ای که در سرتاسر نمای جانبی ادامه دارد، یکی از میراث مهم E12 برای نوادگان خود محسوب می شود و به تزریق هیجان در قالب ساده یک سدان سایز متوسط کمک شایان توجهی کرده است.همچنین درب موتور بسیار بزرگ که در واقع بخشی از گلگیرهای جلو را نیز شامل شده و همچون تمامی ب ام و های قدیمی به صورت خلاف جهت معمول گشوده می شود، از دیکر نکات پر رنگ طراحی گاندینی برای این خودروست، طراحی که به استفاده از درب های پروانه ای برای خودروهای اسپرتی نظیر خانواده لامبورگینی نیز تاکید فراوان داشت و این بار درب موتور ب ا م و را برای نشان دادن علاقه قدیمی خود انتخاب کرده بود.شمای ذوزنقه ای چراغ های عقب، یکی از مهمترین نکات طراحی سری پنج اولیه محسوب می شود که چندان به مذاق عوام خوش نیامد و در اولین فیس لیفت (برای مدل های 1977 به بعد) با چراغ های مستطیلی ساده اما عامه پسندتری جایگزین شدند.همچنین طراحی اولیه درب موتور که در سری قبل از فیس لیفت برای مدل های چهار و شش سیلندر متفاوت بود، با طرحی یکپارچه جایگزین شد که شاید در مجموع به تزریق جذابیت بیشتر به چهره این سدان اسپرت کمک می کرد اما از طرح اولیه گاندینی فاصله گرفته بود.تغییرات مدل های فیس لیفت شده به تنها همین دو مورد ختم نمی شد و شامل بسیاری جزییات در طراحی داخلی یا ساده سازی خمکاری سپر جلو نیز بود که البته امکان ذکر تمامی آن ها در این مقاله وجود ندارد.

گستره وسیع فنی:

درکشورمان مدل های قبل از فیس لیفت ، اغلب با نام 520 و نمونه های بعد از فیس لیفت نیز تحت عنوان 518 شناخته می شود، این مسئله خود از محدودیت های عرضه مدل های قدرتمندتر شامل 525 ، 528 و 530 در کشورمان حکایت دارد.مسئله ای که عمدتا از قوانین سخت گیرانه گمرکی و عوارض بالای پرداختی برای مدل های مجهز به پیشرانه های پرحجم نشات می گرفت.به هر روی E12 صرف نظر از مدل،در انواع چهار و شش سیلندر قابل انتخاب انتخاب بود و طیف وسیعی از نمونه های 1.8 لیتری تا شش سیلندر 3.5 لیتری را شامل می شد.ضعیف ترین مدل یعنی همان 518 معروف که از پیشرانه چهار سیلندر 1.8 لیتری با حداکثر قدرت 98 اسب بخار، نیرو می گیرد و به عنوان مدل پایه با گیربکس چهار سرعته دستی و ترمزهای کاسه ای (برای محور عقب) عرضه می شده است و بیش از 80 درصد مدل های موجود در کشور را شامل می شود.گونه 520 با پیشرانه ای 2.0 لیتری از همان خانواده به صورت دو کاربرات ، یارای تولید 115 اسب بخار قدرت را داشته و به عنوان مدلی سریعتر و البته با دردسر های فنی بیشتر ناشی از برهم خوردن تنظیم دو کاربراتور افقی در سال های اولیه (مدل های پیش از فیس لیفت) به کشورمان راه یافته است.شمار نسبتا معدودی از مدل های 520 شش سیلندر نیز در سال های بعدی ، در کنار گونه های 525 با پیشرانه 2.5 لیتری شش سیلندر دو کاربرات در کشورمان وجود داشتند که امروزه تعداد بسیار کمی از آنان همچنان توسط علاقه مندان نگهداری می شوند و علیرغم مشخصات فنی بهتر (150 اسب بخار برای مدل 525) با مسائل مربوط به کمبود قطعات یدکی و پیچیدگی های فنی نیز مواجه هستند.از مدل های بسیار خاص E12 در کشورمان می توان به گونه های انژکتوری 520i اشاره کرد که البته قالب آن ها به دلیل ضعف دانش مکانیک ها به سرعت به انواع کاربراتوری مبدل شده اند.معدود نمونه های دست نخورده از این سری،عملکردی چشمگیر را در کنار مصرف سوخت مناسب ارائه می دهند.جالب آنکه تعداد انگشت شماری از سریعترین مدل های سفارش آمریکا با کد 530i نیز توسط سفارت خانه های مختلف در کشورمان استفاده می شدند که امروزه شاید کمتر از 3 دستگاه از این مدل های سریع باقی مانده باشد.خودروهایی با نزدیک به 200 اسب بخار قدرت،ترمزهای چهار چرخ دیسک و امکانات رفاهی متعدد که در آن روزگار دست کمی از M5 های امروزی نداشتند.البته در بازارهای اروپایی،سریعترین E12 ، M 535i بود که نخستین محصول رسمی تاریخ   M POWERمحسوب شده و از عملکردی خیره کننده بهره مند بود.شتاب گیری صفر تا صد برای این مدل تنها 7.2 ثانیه به طول می انجامید و علیرغم آیرودینامیک ضعیف بدنه، لمس حداکثر سرعت افزون بر 220 کیلومتر بر ساعت نیز با این پدربزرگ قهرمان دور از ذهن نبود.جالب آنکه کمپانی آلپینا به عنوان تیونر رسمی ب ام و در آن سال ها، پا را از این هم فراتر گذاشته بود و برمبنای همین خودرو،قلاده گرگ درنده ای با 300 اسب بخار قدرت و 460 نیوتن متر گشتاور را به خریدار تحویل می داد.خودرویی مجهز به توربوچارجر و وزن نزدیک به 1.6 تن که در 6 ثانیه به تندی 100 km/h و در نهایت به حداکثر سرعت 250 کیلومتر بر ساعت می  رسید و البته بدون هیچ سیستم الکترونیکی می توانست بسیار هیجان انگیز و البته خطرناک باشد.

****بررسی BMW 518 توسط نشریه MOTORدر سال 1975:

بسیاری از ویژگیهای جذابی که در تمام بی ام و های سری 5 وجود دارد از جمله اطاق جادار، سواری عالی، پایداری و هندلینگ خوب، فضای بار مناسب، چیدمان خوب ادوات و کلیدها و دید خوب، در 518 هم وجود دارد. مانند بقیه مدلهای بی ام و یکی از نقاط ضعف 518 قیمت بالای 3459 پوندی آن است. بعضی از رقبای 518 مانند آلفارومئو 2000، فورد گرانادا 2000 و لانچیا بتا 1800 به طور قابل ملاحظه ای ارزانتر هستند و ماشینهایی که هم قیمت 518 هستند (مانند آئودی 100 جی ال، سیتروئن دی اس 23 و روور 2200 تی سی) با اختلاف از آن سریعتر هستند. مدل بعدی سری 5 یعنی 520، 500 پوند از 518 گرانتر است.

موتور بی ام و 518 با حجم 1766 سی سی  و کد M10 نمونه ی کوچکتر موتور 1990 سی سی به کار رفته در 520 و مدلهای 2002 است. موتورهای 4 سیلندر بی ام و از آرایش یکسانی مانند 6 سیلندرها بهره می برند که شامل بلوک چدنی، سرسیلندر آلومینیوم و یک میل سوپاپ در سرسلیندر هستند. برخلاف موتورهای بزرگتر که یا دو کاربراتور دارند یا انژکتوری هستند، 518 فقط از یک کاربراتور دو دهنه Solex 38 PDSI بهره می برد. نسبت تراکم این موتور 8.6 به یک و توان خروجی آن 90 اسب بخار در دور 5500 است.

518 با وجود توان نسبتا پایینی که دارد عملکرد قابل توجهی دارد. 518 در تست مجله Motor توانست به حداکثر سرعت 168.5 کیلومتر در ساعت دست یابد که نزدیک به حداکثر سرعت فورد گرانادا با موتور 2000 است و از مرسدس 200 (W115) بیشتر است و این در حالی است که رقم ادعایی کارخانه 160 کیلومتر در ساعت است. همین موضوع در مورد شتاب هم صدق می کند. 518 در عرض 12.9 ثانیه از حالت سکون به 60 مایل در ساعت و در عرض 13.7 ثانیه به 100 کیلومتر در ساعت می رسد که با توجه به وزن 1235 کیلویی و توان 90 اسبی، نشان از بازدهی بسیار خوب این موتور دارد. 518 در تست کشش نیز امتیاز خوبی می گیرد. 30 تا 50 مایل (48 تا 80 کیلومتر) در دنده 4 فقط به 9.7 ثانیه زمان نیاز دارد که برای خودرویی با چنین وزن و قدرتی مناسب است

با وجودی که عملکرد 518 در کلاس خودش متوسط است ولی نحوه دستیابی به این عملکرد آن را از بعضی رقبا متمایز می سازد. بیشتر رقبا از موتورهایی با سر و صدای بیشتر بهره می برند که به اندازه موتور 518 روان نیستند و در نتیجه بر خلاف بی ام و رانندگی با دور بالا با آنها خسته کننده است. ولی موتور 518 بر خلاف بعضی از رقبایش همیشه بی سر و صدا و روان است.

گاهی اوقات در تستها مشخص می شود که نمونه های پایه بعضی از خودروها به جای اینکه نسبت به مدلهای پرقدرت تر از خود کم مصرف تر باشند در واقع پر مصرف تر هستند! این مورد در بی ام و صدق نمی کند. با مصرف 24.8 لیتر به ازای هر گالن، 518 کم مصرف ترین بی ام و سری 5 است که تاکنون در این مجله تست شده. 4.7 مایل به ازای هر گالن بهتر از 520 و همچنین کم مصرف تر از رقبای دیگر است. در تست مصرف سوخت با سرعت ثابت 518 به رقم 28.7 مایل به ازای هر گالن (9.8 لیتر در 100 کیلومتر) رسید که نشان می دهد با رانندگی محتاطانه می توان مصرف را باز هم پایینتر آورد.

اهرم تعویض دنده مانند 528 کوتاه و پهن است، دنده ها از نظر سنکرونیزه بودن بی رقیب هستند و تعویض دنده به سرعت انجام پذیر است. گیربکس 518 نسبت به 528 از ضرایب سنگینتری برخوردار است که هماهنگی بهتری با عملکرد این خودرو دارد.
تفاوت دیگر 518 با 528 فقدان سیستم هیدرولیک فرمان در بی ام و 518 است. در حال حرکت فرمان خودرو نرم است و احساس خوبی به راننده منتقل می کند و دقت و واکنش خوبی دارد. بی ام و 518 را نیز می توان همانند 528 در مسیرهای پر پیچ و خم به سهولت و سرعت راند. بادی رول اضافی در این خودرو وجود ندارد.

در باقی موارد 518 شبیه برادر بزرگتر خود 528 است. با وجودی که در 518 امکان تنظیم ارتفاع صندلی و ستون فرمان وجود ندارد ولی موقعیت قرارگیری راننده پشت فرمان بسیار مناسب است. تفاوت دیگر 518 با 528 حذف دور موتور و جایگزین کردن آن با ساعت آنالوگ در صفحه نشاندهنده ها است.

مشخصات فنی بی ام و 518:

موتور 4 سیلندر خطی 8 سوپاپ با آرایش SOHC و حجم 1766 سی سی و نسبت تراکم 8.6 به یک،

 سیستم سوخت رسانی: کاربراتوری
حداکثر توان: 90 اسب بخار در دور 5500
حداکثر گشتاور: 142 نیوتن متر (14.5 کیلوگرم متر) در دور 3500

مقایسه نمودار گشتاور 518 با 520:

جدول ضریب گیربکس 4 دنده دستی:

ابعاد تایرها: 175SR14
وزن خالص خودرو: 1235 کیلوگرم
تقسیم وزن: 54.5 درصد جلو / 45.5 درصد عقب
ظرفیت باک = 56 لیتر
حداکثر شعاع حرکتی 491 کیلومتر
حجم صندوق بار = 520 لیتر

نتایج تست شتاب BMW E12:

کشش دنده 4

تست خطای کیلومتر شمار BMW 518:

همانطور که مطالعه کردید نشریه انگیلیسی MOTOR در سال 1975 به بررسی و ازمایش BMW E12 پرداخته و سعی در بررسی نیمه نقادانه این خورو داشته...

با مطالعه دقیق تر مقاله فوق به راحتی متوجه میشویم مقایسه BMW E12 با خودروهایی مثل آلفارومئو 2000، فورد گرانادا 2000 و لانچیا بتا 1800 بسیار سطحی و دور از انتظار بوده آنهم صرفا از لحاظ تفاوت قیمت و نه از دید طراحی و کیفیت خودرو!!!

و اما BMW E12 شش سیلندر ( سرعت/وقار/دوام):

درب موتور با طرح 5 ضلعی برجسته، مهمترین مشخصه مدل های شش سیلندر قبل از فیس لیفت محسوب می شود.خودروی تیره رنگ مورد آزمایش نیز یکی از بازماندگان این سری در کشورمان است که با صرف هزینه ای قابل توجه بازسازی شده است.امکاناتی نظیر فرمان هیدرولیک، کولر ، آینه های جانبی برقی، شیشه های برقی و در برخی موارد سانروف ، برف پاک کن مخصوص چراغ های جلو، گیربکس اتوماتیک و دیفرانسیل کلاچ دار، برای e12 های شش سیلندر قابل انتخاب بودند که شماری از این موارد در نمونه حاضر در آزمایش نیز وجود داشت.صدای پیشرانه M30B25 به کلی با انواع چهار سیلندر متفاوت است و به یمن کورس کوتاه میل لنگ به سرعت دور می گیرد.150 اسب بخار این روزها رقم زیادی نیست اما برای حرکت بخشیدن به اتاق اولین سری پنج، کاملا کافی به نظر می رسد، البته در هنگام رانندگی بزرگترین تفاوت نسبت به ضعیف ترین گونه (518) این است که 525 به شکل چشمگیری سبک تر و سره حال تر احساس می شود، احساس لذت بخشی که البته به قیمت هزینه بیشتر سوخت حاصل می شود.تنظیم اصولی کاربراتور های پیشرانه شش سیلندر خطی، به مهارت فنی بالایی نیاز دارد که ظاهرا از عهده کمتر مکانیکی ساخته است.ترمز های دیسکی برای هر چهارچرخ ، از دیگر مشخصه های مدل های شش سیلندر با پیشرانه های خانواده M30 محسوب می شوند.آرایشی که در آن سال ها در کمتر خودرویی رایج بود و به قدرت چشمگیر ترمزها این سدان با جذبه منجر شده است، فرمان باریک و استخوانی مدل های قبل از فیس لیفت، یکی از دیگر از مشخصه هایی است که حس راندن با خودرویی کلاسیک را تشدید می کند.گیربکس 5 سرعته، یکی از آپشن های محبوب برای مدل های شش سیلندر بوده است که تاثیر آن در کاهش مصرف سوخت و افزایش حداکثر سرعت غیر قابل انکار است.جالب آنکه برای برخی مدل ها گیربکس ضریب کوتاهی نیز تحت عنوان اسپرت قابل سفارش بوده است که در کنار دیفرانسیل کلاچ دار برای هیجان بخشیدن به این سدان خانوادگی مطرح بوده است.شتاب گیری 0 تا 100 9.5 ثانیه ای حکایت از برتری قابل توجه عملکرد این مدل نسبت به 520i و 518 دارد که به ترتیب در 10.8 و 12.5 ثانیه از حال سکون به تند صد کیلومتر بر ساعت می رسند.  

سخن آخر:

بی ام و 518 خودروی خوبی برای کلاسیک بازها است، به خصوص کلاسیک‌ بازهای بی ‌ام و سوار. موتور این خودرو در حدود 1800 سی سی حجم دارد و این، برای یک وسیله نقلیه که بیش از 30 سال از تولید آن می‌گذرد، بسیار تحسین برانگیز است. همچنین محال است کوچک‌ترین سروصدایی از این موتور به گوش برسد.  در آن زمان کمتر خودرویی با این حجم موتور وجود داشت. به علاوه اینکه خودروهای مشابه اکثرا موتورهای پرسروصدا داشتند. موتور 518 از نوع 4 سیلندری بود که می‌توانست در حدود 90 اسب بخار قدرت تولید کند. شگفت انگیزی 518 اما در حداکثر سرعت این خودرو بود: 170 کیلومتر در ساعت. باورکردنی نیست؛ حتی از مرسدس 200 هم بیشتر می‌راند. سیستم تنظیم ارتفاع، کنترل پایداری اتوماتیک، تنظیم دستی صندلی راننده و فرمان هیدرولیک از آپشن‌هایی است که با خرید بی ام و 518 بی چون و چرا آنها را خواهید داشت. تنها نقطه ضعف این خودرو شاید مصرف سوخت بالایش باشد؛ 9.2 لیتر در هر صد کیلومتر برای خودرویی با جعبه دنده دستی، رقم کمی نیست که البته اگر از عاشقان 518 باشید، این عدد برایتان نباید چندان مهم باشد.

تحقیق و گردآوری: مهندس عمویی

آلمان یدک بزرگترین مرجع تامین لوازم یدکی خودروهای آلمانی