همه ما کم و بیش با اساس عملکرد ترمز های دیسکی آشنا هستیم. یک کالیپر یک یا چند لنت را بر روی دیسک فشار میدهد، اصطکاک ایجاد میکند و سرعت چرخش محوری که به آن متصل است را آهسته تر میکند. در حالی که تمام سیستم ها بر اساس این اصل عمل میکنند ولی قطعات مورد استفاده برای این کار بسیار متفاوت است.

به گزارش خودروتک، پد یا همان لنت، کالیپر و دیسک از قطعات مهم سیستم ترمز هستند. با تغییر در مواد سازنده و یا طراحی هر کدام از آن ها میتوان عمل ترمزگیری را بهبود بخشید. به همین دلیل جنس های مختلف پد، کالیپر و دیسک با طراحی های متفاوت توسط تولیدکنندگان ترمز و یا خود کارخانه سازنده خودرو در دسترس هستند.

هدف مهندسان در طراحی اجزاء سیستم ترمز، کمترین نرخ افزایش دما در طی فشرده شدن لنت روی دیسک و بیشترین نرخ کاهش دما پس از جدا شدن آن هاست. حالا ما در این مقاله قصد داریم به سراغ دیسک های ترمز مختلف رفته و آن ها را بررسی کنیم.

ساده ترین و البته ارزان ترین نوع دیسک ترمزی که شما میتوانید بخرید جامد “Solid” است. همانطور که از نامش برمی آید تنها از یک ماده جامد یعنی آهن ساخته شده و کاملا توپر است که برای سازنده و خریدار ارزان است. ولی در مدیریت حرارت به خوبی دیسک های دیگر نیست.

دیسک ترمز صلب “Solid”

تهویه دار

رایج ترین نوع دیسک در ماشین های جدید است. این طراحی دو چهره دیسک را از هم جدا می کند و اجازه میدهد کانال های خنک کننده تعبیه شوند تا گرما راحت تر فرار کند و اینگونه علاوه بر جلوگیری از گرم شدن بیش از حد دیسک که موجب کاهش عملکرد و ترک خوردگی میشود، عمر پدها را هم طولانی تر میکند.

در چند سال گذشته فرآیند خارج کردن هوا از این دیسک ها پیشرفت کرده است و امروزه عملکرد بهتری دارند. در تصویر پایین از کمپانی برمبو کانال های مستقیم، منحنی و سه طرح مختلف pillar را خواهید دید.

دیسک ترمز”Vented”

سوراخ شده “Drilled”

هنگامی که یک پد ترمز مورد استفاده سنگین قرارمیگیرد، گازها و ذرات ریزی را از خود آزاد میکند ویک لایه روی دیسک ایجاد میکند. در این حالت پد نمیتواند به صورت موثر دیسک را لمس کند که اصطلاحا به آن خشک شدن ترمز میگویند.

اگر بر روی دیسک حفره هایی تعبیه شود گازها میتوانند از طریق آن فرار کنند و همچنین این گونه وزن دیسک هم کاهش میابد. اما این سوراخ ها میتوانند تبدیل به نقطه استرس شوند و در هنگام ترمز گیری های سنگین منجر به ترک های سنگین شوند. اما لنت های جدید کمتر از نسل های قبلیشان گاز و ذرات ریز تولید میکنند بنابراین به حفره های کمتری روی دیسک نیاز است.

اما شما در جاده ها با چنین مشکلاتی رو برو نخواهید شد و به همین دلیل است که این مدل از دیسک رایج ترین مدل هستند به علاوه آن ها اندازه کافی قوی ساخته میشوند تا شکسته شدن به اتفاق نادر تبدیل شود همچنین پشت چرخ های بزرگ زیبا بنظر میرسند.

دیسک سوراخ دار

شکاف دار “Slotted” یا شیار دار “Grooved”

در این روش طراحی، گرما به نحوی دیگر خارج میشود. یعنی شکاف ها یا شیارهای روی سطح دیسک به گازها اجازه فرار کردن میدهند. کناره ی شیارها باعث میشوند تا اصطکاک افزایش یابد البته در عوض لنت ها سریع تر مصرف خواهند شد که ارزشش را دارد. در ضمن شکاف ها هم عمل “Scraping” را بوجود می آورند که موجب تمیز شدن دیسک میشود.

طراحی شیارها میتواند متفاوت باشد. به عنوان مثال در تصویر پایین آن ها به روش “j hook” طراحی شده اند. این سبک علاوه بر ویژگی های قبلی ارتعاش کمتری هم دارد.

دیسک ترمز شکاف دار

“Dimpled”

این روش راه سوم برای خلاص شدن از شر آن گاز های مزاحم است. سطح دیسک حفاری شده و این گونه درعین حفظ یکپارچگی ساختار دیسک، حرارت هم خارج میشود. اما در برخی از دیسک ها مانند عکس پایین این روش با چند شیار یا شکاف ترکیب شده است.

دیسک ترمز “Dimpled”

موج دار “Waved”

یک برش عرضی از دیسک های شیار دار و قوس دار کانال های تهویه هوا را نشان میدهد.

این نوع از دیسک ها چندین سال در مسابقات موتورسواری استفاده میشدند. تا این که آئودی تصمیم گرفت امتیاز آن را از دوکاتی بخرد و روی این مدل از دیسک ها سرمایه گذاری کند. آئودی چند سال پیش شروع به معرفی آن ها در برخی از خودروهای سریع تر خود کرد. وزن کمتر به دلیل کمتر بودن مواد سازنده و تخلیه حرارتی بهتر مزایایی بودند که کمپانی آلمانی از آن ها صحبت میکرد همچنین ظاهر متفاوت دیسک های موج دار از دیگر عامل استقبال خریداران از آن ها شده است.

دیسک ترمز موج دار

سرامیک کربن “Carbon ceramics”

بهترین روش برای مدیریت حرارتی دیسک استفاده از سرامیک کربن است. این ماده تحت فشار ترمزگیری های سنگین بهترین عملکرد را دارد و احتمال خم شدن و تغیرر شکل در آن بسیار کم است. همه ی این ها یعنی بیشتر از دیسک های دیگر عمر میکنند. در ضمن مزیت دیگر دیسک های سرامیک کربنی وزن کم آن نسبت به بقیه دیسک هاست.

به خاطر قیمت بسیار بالای این دیسک ها استفاده از آن ها هنوز هم زیاد معمول نیست. در اصل هزینه ساخت دیسک های سرامیک کربن بسیار زیاد تر از دیسک های دیگر است. به عنوان مثال قیمت این دیسک ها برای یک آئودی RS3 قدیمی حدود چهار هزار و ششصد یورو است.

...............................................................................................................................................................